Αυτεπίγνωση είναι η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις ανάγκες και τη συμπεριφορά μας. Η ικανότητα να αναγνωρίζουμε τον πραγματικό εαυτό μας είναι το πρώτο βήμα για την εξέλιξη της προσωπικότητάς μας.
Τα πέντε επίπεδα της αυτεπίγνωσης:
1. Να κατανοήσετε τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία σας.
Συγκεντρώστε σε μια λίστα τα δυνατά και τα αδύναμα σημεία σας. Τα τελευταία είναι, στην πραγματικότητα, ευκαιρίες για εξέλιξη.
Παράδειγμα
Δυνατό σημείο
➔ Δημιουργικότητα ➔ Ειλικρίνεια ➔ Υπευθυνότητα ➔ Προσήλωση στον στόχο ➔ Διπλωματία |
Αδύναμο σημείο
➔ Έλλειψη υπομονής ➔ Υπερανάλυση ➔ Αυτοκριτική ➔ Υπερβολική ευαισθησία ➔ Παρορμητικότητα |
2. Να ζητάτε σχόλια και παρατηρήσεις (feedback) από τους φίλους και την οικογένειά σας.
Μην ξεχνάτε ότι όταν ρωτάτε κάποιον να σας πει τι του αρέσει και τι όχι σε εσάς, πρέπει να είστε προετοιμασμένος/η να λάβετε και αρνητικά σχόλια. Στην αρχή μπορεί να εκπλαγείτε από τις πληροφορίες που θα συγκεντρώσετε, άρα να έχετε κατά νου ότι στόχος είναι η αυτοβελτίωσή σας. Μην θυμώνετε και μην προσπαθείτε να βρείτε δικαιολογίες. Ωστόσο, η σταδιακή αποδοχή τους θα σας βοηθήσει να κάνετε ορισμένες αλλαγές στη ζωή σας και να βελτιώσετε τις σχέσεις σας.
3. Να αναγνωρίζετε τα συναισθήματά σας.
Με βάση τον τροχό των συναισθημάτων, υπάρχουν 7 πρωτεύοντα συναισθήματα: αγάπη, θυμός, φόβος, χαρά, λύπη, αηδία, έκπληξη. Υπάρχουν επίσης και πολλά δευτερεύοντα συναισθήματα, τα οποία αποτελούν τις αντιδράσεις μας στα πρωτεύοντα. Για παράδειγμα, ένα άτομο μπορεί να αισθάνεται ανασφαλές. Σε αυτήν την περίπτωση, το πρωτεύον συναίσθημα είναι ο φόβος, ενώ το δευτερεύον η ανασφάλεια. Για να κατανοήσετε καλύτερα τα συναισθήματά σας, μπορείτε να τηρείτε ένα καθημερινό ημερολόγιο με τα διάφορα συμβάντα της ζωής σας, τις σκέψεις σας για αυτά, τον τρόπο που σας κάνουν να αισθάνεστε και τις ενέργειες που μπορείτε να κάνετε. Τα συναισθήματά μας πυροδοτούνται από τις σκέψεις μας.
Επομένως, η τήρηση ενός καθημερινού ημερολογίου θα σας βοηθήσει να διαχειρίζεστε τις σκέψεις σας και να καλλιεργείτε θετικά συναισθήματα.
Παράδειγμα
Πράξη Εργάζομαι σε ένα νέο project |
Τι πιστεύω Το αποτέλεσμα δεν θα είναι ικανοποιητικό |
Τι αισθάνομαι Ανασφάλεια |
Τι μπορώ να κάνω Μπορώ να βάλω τα δυνατά μου για να πετύχω το επιθυμητό αποτέλεσμα κι αν αυτό δεν είναι όσο καλό το περίμενα, μπορώ να βελτιώσω τις δεξιότητές μου για το επόμενο. |
4. Να αφουγκράζεστε το σώμα σας.
Εξερευνήστε τις αισθήσεις του σώματός σας. Για παράδειγμα, όταν είστε χαρούμενος/η, το σώμα σας εκπέμπει την αίσθηση της υγείας και έχετε πολλή ενέργεια, ενώ όταν είστε αγχωμένος/η μπορεί να έχετε πονοκέφαλο, να νιώθετε αδυναμία και οι καρδιακοί σας παλμοί να είναι αυξημένοι. Επομένως, αν δεν γνωρίζετε πώς να διαχειρίζεστε το άγχος, θα εμφανίσετε σωματικά συμπτώματα τα οποία θα επηρεάσουν την καθημερινότητά σας. Προσπαθήστε να βρείτε μια μορφή θεραπείας που είναι κατάλληλη για εσάς, ίσως μέσω τεχνικών χαλάρωσης, όπως η γιόγκα ή ο διαλογισμός, ή μέσω της έναρξης κάποιου είδους γυμναστικής.
5. Να κατανοήσετε το εαυτό σας όταν βρίσκεστε υπό καθεστώς άγχους.
Θέστε στον εαυτό σας 3 ερωτήσεις, που θα σας βοηθήσουν στη διαχείριση του άγχους σας:
- Τι μου προκαλεί άγχος;
Μπορεί να νιώθετε πιεσμένοι ή να αντιμετωπίζετε μεγάλες αλλαγές στη ζωή σας ή απλά να ανησυχείτε για κάτι.
- Πώς ξέρω ότι είμαι αγχωμένος/η;
Μπορεί, για παράδειγμα, να νιώθετε ότι δεν έχετε πολλή ενέργεια, να έχετε πονοκεφάλους, ταχυπαλμία, προβλήματα στον ύπνο ή μπορεί να παρατηρήσετε αλλαγές στη συμπεριφορά σας.
- Τι με βοηθάει να αντιμετωπίζω το άγχος;
Μπορείτε, για παράδειγμα, να δοκιμάσετε να τρέφεστε πιο υγιεινά, να μοιράζεστε τα προβλήματά σας με τους φίλους σας ή να αθλείστε.
Contact us if you want to learn more!